Dodental aanslag Serena Hotel in Kabul op acht

Het dodental bij de aanslag op het Serena Hotel van maandag in Kabul staat op acht. Hulpverleners in Kabul hebben geschokt gereageerd. De Taliban waarschuwen voor meer aanslagen op buitenlanders en er zijn arrestaties verricht in verband met de aanslag.

De zware ontploffing bij het Serena Hotel, waar ook de ambassade van Australië is gevestigd, werd volgens de Taliban veroorzaakt door een zelfmoordaanvaller die zijn met explosieven gevulde vest tot ontploffing bracht. Er ontstond ook een schietpartij.

Bij de aanval werden drie buitenlanders gedood. Onder hen zijn een journalist uit Noorwegen en een Amerikaanse burger. Verder kwamen een aantal veiligheidsbeambten om.

De veiligheidsdiensten hebben vier verdachten gearresteerd. Een daarvan zei dat er drie Amerikanen en een Franse vrouw waren omgekomen.

De Franse ambassade zei niks te weten van een slachtoffer uit Frankrijk. Amerikaanse functionarissen hebben bevestigd dat er een Amerikaan is omgekomen maar konden de identiteit nog niet vrijgeven omdat de familie nog moet worden gewaarschuwd.

Onder de dodelijke slachtoffers is ook Carsten Thomassen (39), een verslaggever uit Noorwegen van de Noorse krant Dagbladet.

Onder de gasten in het Serena was Jonas Gah Store, de minister van Buitenlandse Zaken van Noorwegen met een delegatie aanwezig. Hij zocht dekking in een kelder.

In het vijfsterrenhotel bevonden zich twee Nederlanders. Dat maakte het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken maandagavond bekend. Een woordvoerder zei dat voor zover bekend zij ongedeerd. “Ze maken het naar omstandigheden goed.”

Volgens de woordvoerder van het Serena zijn drie werknemers en twee bewakers omgekomen.

Van Afghaanse officiële zijde is bericht dat een Amerikaanse burger en een Noorse verslaggever zijn gedood.

Het Filipijnse ministerie van buitenlandse zaken maakte bekend dat een gewonde Filipijnse bedrijfsleidster dinsdag aan haar verwondingen is gestorven. Volgens deze informatie zouden er dus acht mensen zijn omgekomen.

De aanval op het zwaarbewaakte hotel vond vroeg in de avond plaats. Het Serena Hotel ligt in het hart van een zwaarbeveiligde buurt met regerings- en bankgebouwen, waar belangrijke mensen in gepantserde auto’s af en aan rijden.

In het hotel is de ambassade van Australië gevestigd. Al de medewerkers ervan bleven ongedeerd, aldus woordvoerder Andrew Nikolic van het Australische ministerie van Defensie.

Aanvallers
Woordvoerder Zabihullah Mujahid vertelde aan de BBC dat de aanval werd uitgevoerd door vier militanten die waren bewapend met automatische geweren, granaten en bomvesten.

Het lukte een van de vier aanvallers om zijn explosieven tot ontploffing te brengen in het hotel zelf, terwijl de anderen er in zijn geslaagd te ontsnappen, aldus Mujahid.

Ondertussen zijn vier verdachten opgepakt, vertelde de Afghaanse inlichtingenchef Amrullah Saleh aan verslaggevers. Een van de arrestanten is een man die gekleed was in een politieuniform. Hij werd in het hotel aangehouden.

In een woning in Kabul werd een video gevonden die door twee van de vermoedelijke aanslagplegers zou zijn gemaakt. De eigenaar van de woning en diens broer zijn gearresteerd. Op de video kondigt een van de verdachten aan een zelfmoordaanslag te zullen plegen “voor Allah”.

Een vierde verdachte, die wordt aangemerkt als de chauffeur van de daders, kon tijdens zijn vluchtpoging naar Pakistan in het oosten van Afghanistan worden aangehouden.

Deze verdachte noemde de naam van Mullah Abdullah als brein achter de aanslag. Abdullah is een naaste medewerker van de militante leider Siraj Haqqani, die zou opereren vanuit Pakistan. Het Amerikaanse leger heeft 200.000 dollar uitgeloofd voor Haqqani.

Haqqani wordt verantwoordelijk gehouden voor de toename van aanslagen in en rondom Kabul. Het Amerikaanse leger typeerde hem eerder als voorman van de “nieuwe Taliban-generatie” en dat hij “rivaliseert met Taliban-leider Mullah Omar”.

De vermoedelijke chauffeur die was gearresteerd zei dat de aanslag was gepleegd door drie extremisten.

Een bewaker had bij de toegangspoort tot de parkeerplaats een van de drie neergeschoten, waarna het bommenvest van de neergeschoten man tot ontploffing was gekomen.

Een tweede aanvaller blies zichzelf op bij de ingang van de lobby van het hotel, terwijl de derde zich al schietend een weg naar binnen baande en door de lobby naar de fitnessruimte liep. Deze derde man werd uiteindelijk aangehouden, zei hij.

De aanslag wordt als opvallend genoemd vanwege het brutale karakter en het uitgekozen doelwit. De Taliban richtten tot dusver hun aanslagen op westerse en Afghaanse functionarissen of veiligheidspersoneel, niet op westerse burgers.

Er is bij zelfmoordaanslagen ook nooit melding van aanvallers die bewapend zijn met geweren en granaten, hoewel er bij de aanslag op oppositieleidster Benazir Bhutto in Pakistan ook sprake was van een zelfmoordaanvaller die eerst het vuur opende voordat hij zichzelf opblies.

Getuigen
Anne Lene Dale Sandsten, een woordvoerdster van het Noorse ministerie van Buitenlandse zaken, vertelde aan de BBC dat Noorse functionarissen een bijeenkomst hadden op een etage onder de receptie toen “ze schoten hoorden en toen een hevige explosie een verdieping hoger”.

“Er waren veiligheidsmensen bij ons en die zeiden dat we moesten gaan liggen,” zei ze. Een lid van de delegatie raakte gewond.

Suzanne Griffin, een hulpverleenster uit de Verenigde Staten, die in de fitnesszaal was, vertelde aan de Associated Press dat het vuurgevecht “zo dichtbij was dat er pleisterwerk van het plafond naar beneden kwam vallen”.

“We moesten over het ontzielde lichaam van een vrouw stappen, ze was een van de mensen in de fitnesszaal,” voegde ze aan haar verklaring toe.

Een woordvoerder van de International Security Assistance Force, kapitein Mario Renna, zei dat bewakers van het hotel een van de aanvallers hadden gedood voordat hij het gebouw binnen wist te dringen. De aanvallers waren volgens Renna te voet.

Ghulam Haidar, een ooggetuige van de aanval, vertelde aan het persagentschap Reuters dat er een bewaker werd gedood.

Stafmedewerkers van de Australische ambassade die in het hotel aanwezig waren werden onmiddellijk geëvacueerd.

Verslechterende veiligheidssituatie
Functionarissen van de NAVO hebben gezegd dat zelfmoordaanvallen van de Taliban een teken zijn van hun zwakte na een serie nederlagen op het traditionele slachveld, meldde de defensie en veiligheidsverslaggever Rob Watson van de BBC.

Functionarissen van de NAVO en de Afghaanse autoriteiten verklaren tevens dat de Taliban-aanvallen op een spectaculaire wijze publiciteit geven aan de opstandelingen, voegt Watson daaraan toe.

Vorig jaar zijn er verschillende zelfmoordaanslagen uitgevoerd in Kabul. In december vielen bij twee aanslagen in totaal 18 doden.

Op het slagveld zelf zijn de Taliban geen partij voor het Afghaanse leger en de buitenlandse militairen. Ze kunnen niet op tegen de superieure luchtmacht van de geallieerden en de pantserwagens en zware machinegeweren.

Bij directe confrontaties verliezen ze honderden strijders. Maar de opstandelingen voeren veel zelfmoordaanvallen uit en aanslagen met bermbommen. Hierop heeft de internationale coalitie en de ISAF-veiligheidsmacht het moeilijker mee.

Er zijn ook verslaggevers en waarnemers die beweren dat het geen teken is van zwakte van de Taliban, maar dat dit soort aanvallen tot hun tactiek behoren.

De Taliban kondigde afgelopen zomer al aan dat ze het aantal aanvallen op Kabul op wil voeren, omdat daar het centrum ligt van de macht van de regering van president Hamid Karzai.

Militairen hebben de afgelopen tijd verschillende keren verklaard dat ook het geweld in de provincies rondom Kabul aan het toenemen is en.

De afgelopen twee jaar is de veiligheidssituatie in vrijwel geheel Afghanistan volgens verschillende bronnen, zoals verslaggevers en de Verenigde Naties en hulporganisaties ernstig verslechterd.

In 2007 kwamen door het geweld in Afghanistan meer dan 6.500 mensen om het leven. In 2006 waren dat er ruim 4.000.

Geschokte reacties
Hulpverleners in Kabul hebben vooral geschokt en verbaasd gereageerd op de aanslag in het Serena Hotel. De Verenigde Naties hebben de aanslag scherp veroordeeld. De afghaanse autoriteiten vragen de hulpverleners hun werk voort te zetten.

Berichten over nieuwe dreigingen zouden volgens Frits van der Vorst van de hulporganisatie Healthnet nog "niet zijn doorgedrongen", verklaarde hij dinsdag vanuit Kabul.

Het Serena Hotel ligt in het hart van een zwaarbeveiligde buurt. “Mensen zijn verbaasd dat de aanslag in dit gebied van de stad mogelijk is,” zei Van der Vorst.

Het aantal aanslagen in de hoofdstad is de laatste tijd fors toegenomen, vertelde hij volgens het dagblad De Telegraaf. Begin december gebeurde het bijna dagelijks.

Tot nu toe waren die in de stad zelf altijd gericht op politie en militaire doelen. Afgezien van de grote aanslag in Bagram tegen de Amerikaanse vicepresident Dick Cheney, is het volgens hem voor het eerst dat een aanslag op een diplomatiek doel is gepleegd. In elk geval in Kabul zelf.

De aanslag op de grote basis van de coalitie en de ISAF in Bagram, in de naburuge provincie Parvan, vond vorig jaar aan de poort van dit complex plaats. Dick Cheney bleef daarbij ongedeerd.

Zelf heeft de programmamanager van het landelijk malariaprogramma van Healthnet echter niet het gevoel dat de aanslag op de hulpverleners is gericht.

De Afghaanse hulpverleners waar hij contact mee heeft, denken dat de Taliban vooral willen laten zien dat het voor hen weinig uitmaakt hoe sterk je een gebied beveiligt, vertelde hij.

Er gelden al strenge maatregelen van de Afghaanse overheid voor westerse hulpverleners.

Zo zijn er reisbeperkingen en houden hulpverleners een “low profile” in de stad. Van der Vorst heeft nog van geen nieuwe maatregelen gehoord, maar meestal duurt dat een paar dagen, zei hij volgens De Telegraaf.

Hij zei dat dit “al met al maakt dit het werk van hulpverleners er niet makkelijker op maakt.”

Anja de Beer, de directeur van ACBAR, een overkoepelende organisatie van NGO’s die in Afghanistan actief is, vertelde aan IRIN in Kabul dat enkele NGO’s hun veiligheidsmaatregelen opnieuw zullen bekijken.

Maar ze denk niet dat de aanslag de activiteiten van de hulporganisaties grootschalig zal beïnvloeden.

Zemaray Bashari, een woordvoerder van het Afghaanse ministerie van Binnenlandse zaken, vroeg de internationale hulporganisaties om hun werk zoals ze gewend zijn voort te zetten. “De Afghaanse politie zal hun veiligheid waarborgen.”

De UN-Assistance Mission in Afghanistan (UNAMA) zal ook de veiligheidsmaatregelen opnieuw bekijken, maar kondigde nog geen beperkende maatregelen af.

De Verenigde Naties veroordeelden de aanslag scherp, en zeiden dat het een “zinloze misdaad was volgens het nationale en het internationale recht”.

Waarschuwing
Taliban-woordvoerder Mujahid heeft dinsdag gewaarschuwd voor aanslagen op restaurants in Kabul die door westerlingen worden bezocht.

Hij beweerde dat de Taliban er op dit moment jihadisten in Kabul hebben zitten die snel meer aanslagen op militair personeel en buitenlanders plegen zullen plegen.

In de stad Kabul, waar meer dan drie miljoen mensen wonen, bevinden zich veel diplomaten, buitenlandse zakenlieden en hulpverleners.